F jak FILOZOFIA
Stała się jednym z ważniejszych zagadnień w Niebezpiecznej metodzie, w której Sigmund Freud spotyka Carla Junga. Kilkunastogodzinne dyskusje obu naukowców, interpretacje marzeń sennych, kształtowanie się psychoanalizy – film pozornie nietypowy u Davida Cronenberga, a przecież tak bliski jego twórczości. Dewiacje i tabu ujęte analitycznie, w większym stopniu jako temat badań niż zdobywania doświadczeń (jak choćby w Crashu).
G jak GINEKOLOG
Nawet dwóch, czyli bracia Mantle’owie w Nierozłącznych. Ten rodzaj specjalizacji lekarskiej idealnie wpisuje się w tematy poruszane przez reżysera z Kanady. David Cronenberg także wcielił się w ginekologa na potrzeby filmu Mucha. Zagrał lekarza odbierającego poród w scenie snu bohaterki.
H jak HORROR WENERYCZNY
Nazywany także cielesnym. To podgatunek horroru skoncentrowany na zagadnieniach deformacji, mutacji, chorób i nienaturalnej budowie ciała jako znaczących (lub przewodnich) elementów fabuły. David Cronenberg przez wzgląd na swój wpływ na ten nurt nazywany był swego czasu królem wenerycznego horroru.
I jak INICJACJA
Doświadczana przez bohaterów niejednego filmu Cronenberga. Odpowiednio przygotowany i poprowadzony rytuał wprowadzenia osoby z zewnątrz do kręgu wtajemniczonych – jak choćby Nikolai we Wschodnich obietnicach, który dowodzi swojej wartości i zostaje przyjęty w szeregi organizacji Vory v Zakone. Na ciele (sic!) zostają mu wytatuowane symbole grupy, a on sam zyskuje szacunek nowych współbraci.
J jak JAKOŚĆ
Ze względu na kontrowersyjną lub/i niepopularną w danym momencie tematykę scenariuszy David Cronenberg nigdy nie miał szczęścia do dużych budżetów. Mimo to jego filmy, choć często kameralne, są wykonane z niezwykłą dbałością o szczegóły. Stała ekipa współpracująca z reżyserem stanowi zgrany organizm, w którym muzyka, obraz, scenografia oraz kostiumy składają się na spójny i przemyślany świat.
K jak KSIĄDZ
Kolejna ciekawostka, jaką jest rola Kanadyjczyka w filmie Odkupienie. Ten wyreżyserowany przez Russella Mulcahy’ego thriller (z Christopherem Lambertem w roli detektywa) powstał na fali popularności Siedem Davida Finchera. Cronenberg gra tu epizodyczną, lecz istotną postać księdza Rousella. Odwiedza głównego bohatera, by dodać mu otuchy i zachęcić do odwiedzenia kościoła. Niedługo potem duchowny udziela detektywowi wskazówki, która pomaga schwytać poszukiwanego mordercę. Jest to niewielka rola, lecz kilka minut czasu ekranowego wystarczyło, by spokojny głos i chłodne spojrzenie Davida Cronenberga zapisały się w pamięci uważnych widzów. Bardzo ciekawy epizod, zwłaszcza biorąc pod uwagę tematy jego własnych filmów. Do roli duchownego reżyser powrócił w miniserialu Alias Grace.
L jak LGBT+
W przeciwieństwie do współczesnych produkcji, które robi się, uwypuklając wątki związane z mniejszościami seksualnymi (często kosztem jakości filmu), David Cronenberg potrafił poruszać te kwestie w nienachalny i ciekawy sposób. Dobrym przykładem jest tu M. Butterfly, gdzie płeć i orientacja jednej z postaci jest kluczem do zrozumienia fabuły (ale na tym koniec, żeby nie zepsuć nikomu seansu). Innym filmem, który wpisuje się w nurt LGBT z klasą, jest Nagi lunch. Główny bohater, William Lee, trafia do Interstrefy, gdzie chłopcy do towarzystwa są stałym elementem krajobrazu. Poznaje jednego z nich, przez co infiltrowanie lokalnego środowiska jest znacznie prostsze. Młody i delikatny gej o imieniu Kiki okazuje się nie tylko pomocny, lecz także sympatyczny i troskliwy. Poza tym w Interstrefie popularny narkotyk rozprowadza lesbijska organizacja pod przewodnictwem burdelmamy. Do tego jeszcze Crash: niebezpieczne pożądanie, w którym Vaughan, amator kraks samochodowych podrywa żonę głównego bohatera, a potem także jego samego.
M jak MEDIA
Przedłużenie ludzkich zmysłów przez szeroko pojętą technologię. W Wideodromie tę rolę pełni ekran telewizora, w eXistenZ interaktywna gra. Z kolei w Mapach gwiazd (gdzie akcja toczy się w środowisku ludzi kina) Havana, jedna z bohaterek, żyje napiętnowana manią prześladowczą związaną z aktorską karierą nieżyjącej matki. Ponadto reżyser pozwolił sobie na dosadną krytykę hollywoodzkiego środowiska i obsesyjną pogonią za sukcesem i pieniędzmi. Przewrotnie David Cronenberg wykorzystał medium filmu do wytknięcia najgorszych cech ludziom, którzy zawodowo zajmują się produkcjami trafiającymi na duży ekran.
N jak NARKOTYKI
W Mapach gwiazd bohaterowie przegryzają kolejne zdania lekami, ale nastoletnia gwiazda filmowa po odwyku to kumulacja najgorszych cech, jakie może mieć młody aktor. Nie tylko tutaj obecne są zakazane substancje – w Nagim lunchu dezynsektor William Lee uzależnia się od proszku perskiego (środek owadobójczy), by potem przejść na tzw. czarne mięso (substancja zrobiona z wija wodnego). W międzyczasie próbuje pasty z haszyszu i odurzającej cieczy wydzielanej przez czułki mugwumpów – humanoidów o owadzich oczach. Wszystkie te atrakcje mają swój cel. W Mapach gwiazd to dodatkowy element do ponurego obrazu, jakim jest styl życia hollywoodzkich gwiazd. W Nagim lunchu z kolei narkotyki są środkiem transportu dla umysłu, choć ciało odczuwa potem skutki uboczne podejrzanych substancji.
O jak OWADY
Od dziecka Davida Cronenberga fascynowały insekty. Coś musi być na rzeczy, bo nie tylko słynna Mucha o tym świadczy. W opartym o elementy powieści Williama Burroughsa Nagim lunchu bohater pracuje na maszynie do pisania, która podczas narkotycznego haju zmienia się w ogromnego żuka mówiącego poprzez otwór podobny do odbytu. Na głowie owada znajduje się… w pełni funkcjonalna klawiatura, na której powstają kolejne słowa nowej książki bohatera. Po roku 2000, gdy Cronenbergowski styl ewoluował, powstał film Pająk, będący ponurym dramatem psychologicznym o schizofreniku. Tytuł nawiązuje do sieci połączeń, którą bohater w dzieciństwie budował z kawałków sznurka, przez co matka nazywała go właśnie pająkiem. Owady u Davida Cronenberga są wcieleniem fobii, które są jednak obecne w życiu i każdy czasem się z nimi styka, czego najdosłowniej i najboleśniej doświadczył Seth Brundle w Musze.
Brak komentarzy